Nie dokarmiaj ptaków i zwierząt zimą

W minionym tygodniu, wspólnie z kl. 2 rozmawialiśmy o ptakach i zwierzętach zimą. Zaczęliśmy jak zwykle od tego co każdy już wie, by nie rozmawiać o tym, co dla każdego jest oczywiste. Następnie przystąpiliśmy do sformułowania pytań, na które uczennice i uczniowie chcieliby poznać odpowiedź. Okazało się, że nie jest to łatwe zadanie (zwłaszcza na początku), a to dlatego, że na pytania te znały odpowiedź inne osoby z obydwu klas. By zrozumieć istotę ich formułowania potrzeba czasu. 

Nie pozostało nam nic innego jak spróbować "ugryźć" temat ptaków i zwierząt zimą. Chciałam by praca uczennic i uczniów:

-zachęciła ich do własnych poszukiwań i odkryć na temat ptaków i zwierząt-dlatego nie mówiłam im na czym konkretnie mają się skupić,

- usystematyzowała ich informacje nt. ptaków i zwierząt, które pozostają u nas zimą oraz tych, które odlatują na zimę (oczywiście dotyczy to wybranych przez nich gatunków).

Pomyślałam, że zadzieje się tak, jeśli moi Pierwszoklasiści i Drugoklasiści wykonają lapbooka, którego tematem przewodnim będzie hasło:

Już na wstępie, wzbudziło to wiele kontrowersji " Jak to- nie mamy dokarmiać ptaków i zwierząt zimą?!"

Dodałam więc pytanie pomocnicze " Może zdarzają się jakieś sytuacje, kiedy to nie powinniśmy dokarmiać ptaków i zwierząt zimą?"

I zabrali się do poszukiwań, czy to w ogóle jest możliwe. Nie mówiłam co konkretnie mają szukać, rozłożyłam tylko książki, ilustracje, udostępniłam komputer i telefon, dla tych, którym płynne czytanie (ze zmiękczeniami i dwuznakami) sprawia jeszcze kłopot, ale od czego jest Google :) W końcu można zadać pytanie, na które dostaniemy odpowiedź głosową. W ten sposób uczennice i uczniowie dostrzegają wartość sensownego używania telefonów. 

Wszyscy pracowali w 2-osobowych zespołach, dobranych losowo za pomocą szpatułek laryngologicznych.

Uczennice i uczniowie sami ustalili czego chcą się dowiedzieć by przybliżyło ich to do odpowiedzi na podany przeze mnie temat "Nie dokarmiaj ptaków i zwierząt zimą".

 A oto efekty ich pracy:

W odpowiedzi na podany przeze mnie temat "Nie dokarmiaj ptaków i zwierząt zimą" usłyszałam, że:

1)należy dokarmiać zwierzęta i ptaki zimą, bo nie przetrwają

2)dla saren można zrobić paśniki

3)zimą kozice zmieniają futro na czarne

4)niektórych nie trzeba dokarmiać

Padły takie oto argumenty:

-ptaki trzeba dokarmiać, bo nie przeżyją  

-niektóre zwierzęta zasypiają, więc nie trzeba ich dokarmiać, pozostałe tak

Zapytałam czy dotyczy to wszystkich ptaków i zwierząt? Co z ptakami i zwierzętami żyjącymi w lesie lub tymi w Tatrzańskim Parku Narodowym, który jest tuż obok nas? Czy tam też mamy karmić ptaki i zwierzęta? 

Padła odpowiedź, że tak- należy je dokarmiać.

Zapytałam, czy codziennie są w stanie być np.: nad Morskim Okiem czy też w Dolinie Kościeliskiej? Co wtedy kiedy nas nie będzie?  Co kiedy zejdzie lawina nikt tam nie dotrze, jak sobie wtedy te ptaki/zwierzęta poradzą? Czy te ptaki i zwierzęta przeżyją bez naszej pomocy? 

Wtedy usłyszałam, że lepiej nie dokarmiać je, bo jak się przyzwyczają a nas kiedyś nie będzie to mogą nie przeżyć, bez nas cała zimę sobie poradzą. Wtedy nie należy dokarmiać tych ptaków/ zwierząt. Tylko niektóre.

Podsumowałam to i obrazowałam na przykładzie ptaka, o wdzięcznej nazwie ORZECHÓWKA. Zaobserwowałam, że ludzie podczas spacerów nad Morskie Oko dokarmiają kanapkami te ptaki, które tak przyzwyczaiły się do ich obecności, że wręcz wymuszają od nich jedzenie. Ale czy jest ono zdrowe dla nich? 

Uczennice i uczniowie spojrzeli na swoje lapbooki- ani słowa nie było tam o tym, że ptaki i zwierzęta mają w swym codziennym jadłospisie kanapki.  

A co kiedy ludzi zabraknie? Zdarzy się, że droga nad Morskie Oko zostanie zasypana śniegiem (co się nierzadko zdarza zimą) i co wtedy? Jak sobie poradzą? Dlatego warto pomyśleć zanim coś zrobimy. Dokarmianie ptaków i zwierząt zimą to bardzo mądre działanie, ale wymaga zachowania rozsądku i refleksji- jakim ptakom/zwierzętom.

I tu skupiliśmy się na uczniowskich lapbookach, na których poszczególne zespoły wykonały. Były tam informacje co zjadają niektóre gatunki, które ptaki odlatują a które zostają zimą, które ze zwierząt zasypia w zimowy sen a które nie. 

Ustaliliśmy wspólnie, że należy pomagać z sensem. Niektóre gatunki ptaków należy dokarmiać: sikorka, wróbel, dzięcioł, jemiołuszka... zwierząt: sarna, zając kiedy przychodzą do paśnika. Natomiast te, które żyją z dala od nas nie należy dokarmiać zimą, poradzą sobie same. A jeśli przyzwyczaimy je do jedzenia a zdarzy się, że nas nie będzie- po prostu nie przeżyją, bo odzwyczają się od tego, że same sobie muszą radzić. Przykładem tego jest ptak ORZECHÓWKA, zwierzęta- niedźwiedź, sarna, jeleń. 

Nie bez powodu pracownicy parków narodowych umieszczają na szlakach takie jak ta tablice informacyjne , które warto czytać.

Bo ORZECHÓWKA nie tylko poradzi sobie bez nas zjadając nasiona szyszek limby, ale przy okazji rozsiewa je. Bez jej pomocy drzewa limby będzie coraz mniej. 

Dlatego NIE DOKARMIAJ PTAKÓW i ZWIERZĄT ZIMĄ (oczywiście nie wszystkich).

Na koniec usystematyzowaliśmy sobie w parach informacje na temat tego, które zwierzęta zasypiają w sen zimowy, które pozostają u nas, które ptaki odlatują na zimę do ciepłych krajów. 

I przeprowadziliśmy ptasie rozmowy zimą. Każdy losowo dobrany zespół wymyślał dialogi ptaków.